İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve ABD eski Başkanı Donald Trump’ın Washington’da gerçekleştirdiği görüşmeyle eş zamanlı olarak Haaretz gazetesi çarpıcı bir haber yayımladı. Haberde, ABD’nin İsrail’e yönelik askeri yardımlarının büyük bölümünün İsrail ordusunun altyapı projelerine aktarıldığı bilgisi paylaşıldı.

ABD Ordusu Mühendisler Birliği’nin çevrim içi belgelerine dayandırılan habere göre, yardımlar kapsamında İsrail Hava Kuvvetleri’nin yeni yakıt ikmal uçakları ve helikopterleri için üsler, donanma birlikleri için karargahlar ve mühimmat depoları inşa ediliyor.

1.5 milyar dolarlık projeler yürütülüyor

Haziran ayında yayımlanan ihalelere göre, halihazırda 250 milyon dolar değerinde projeler devam ederken, bu rakamın yakın gelecekte 1 milyar doları aşması bekleniyor. Toplamda 1.5 milyar dolarlık yaklaşık 20 ayrı proje yürütülüyor. Projeler arasında klinikler, uçak boyama tesisleri ve mühimmat alanları da yer alıyor.

Ancak bazı projeler sadece kod adlarıyla anılıyor ve ne amaçla yapıldıkları ya da nerede bulundukları açıklanmıyor. Yüklenicilere yer bilgisi sadece sözlü olarak aktarılıyor ve ihaleye katılan şirketlerden bu bilgileri kamuoyuna açıklamaması isteniyor.

Yalnızca Amerikan firmaları ihaleye girebiliyor

Projelerin ABD askeri yardımlarıyla fonlanması nedeniyle yalnızca Amerikan şirketleri ana yüklenici olarak ihaleye katılabiliyor. Ancak sahadaki uygulama İsrailli alt yükleniciler tarafından gerçekleştiriliyor. Belgelerde, özellikle İsrail Hava Kuvvetleri ve deniz kuvvetlerine bağlı Shayetet 13 komando birliği için yürütülen projeler öne çıkıyor.

Obama döneminde imzalanan mutabakat çerçevesinde yürütülüyor

İsrail’in ABD’den aldığı askeri yardım, 2019-2028 yıllarını kapsayan ve Barack Obama döneminde imzalanan mutabakat çerçevesinde yıllık 3.8 milyar doları buluyor. Son olarak, Ocak 2025’te ABD Temsilciler Meclisi tarafından kabul edilen 26 milyar dolarlık özel askeri yardım paketi de bu kapsamda İsrail’e yönlendirildi.

Bu paketin içinde yalnızca füze savunma sistemleri için 4 milyar dolarlık yardım bulunuyor. Tüm bu yardımlar, doğrudan İsrail ordusunun savaş altyapısını güçlendirmeye yönelik projelere aktarılıyor.

Gizli üs inşaatları tartışma yaratıyor

Kod isimli projelerin varlığı ve detayların kamuoyundan gizlenmesi, ABD’nin İsrail’e yaptığı askeri yardımların şeffaflığı konusunda soru işaretleri doğuruyor. Yardımların ne ölçüde sivil amaçlara katkı sunduğu tartışılırken, belgeler ABD-İsrail askeri iş birliğinin derinliğini ve güvenlik politikalarındaki stratejik ortaklığı gözler önüne seriyor.